Утӑ уйӑхӗн 19-мӗшӗнче кӑнтӑрла Етӗрне районӗнчи Лапракасси ялӗ ҫывӑхӗнчи пӗвере арҫын путса вилнӗ. Тивӗҫлӗ канурискер ӳсӗр пулнӑ.
Арҫын Вылӑ юханшывӗнче шыва кӗме хӑтлӑлатман вырӑнта чӑмпӑлтатнӑ. Хӑй ӳсӗр пулнӑ. Хайхискер путнӑ. Водолазсем унӑн виллине тупнӑ. Халӗ следстви мероприятийӗсем иртеҫҫӗ.
Палӑртмалла: ҫулла пуҫланнӑранпа республикӑра 26 ҫын путса вилнӗ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ – ачасем.
Етӗрне районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын рак тытнӑран ята кӗнӗ. Асӑннӑ ҫын рак тытмалли хатӗрсене Сӑр юханшывӗнче 5 штук таран лартса тухнӑ. Шучӗпе вара кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен раксене тытма юрамасть.
Апла пулин те арҫын пурӗ 191 рак тытнӑ. Ҫапла вара вӑл юханшыва 40 пин тенкӗ ытла тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Полицейскисем рак тытмалли хатӗрсене туртса илнӗ, раксене шыва янӑ.
Арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 256-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку статьяпа браконьера икӗ ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать.
Етӗрне районӗнчи чӗрчунсен чирӗсемпе кӗрешекен станци пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑма урнӑ тилӗ ҫыртнӑ. Ӑна тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Етӗрне хулинчи Тимерязев урамӗнче пурӑнакан хӗрарӑм ҫӳп-ҫап йӑтса тухнӑ. Хайхискер контейнер патӗнче тилӗ ларнине курнӑ. Чӗрчун ӑна тапӑннӑ та ҫыртса илнӗ.
Хӗрарӑм районти пульницӑна пулӑшу ыйтма кайнӑ. Ҫав кунах контейнер патӗнче тилӗ виллине тупнӑ. Ӑна хутаҫа чиксе тӗпчев тума янӑ. Вырӑна дезинфекциленӗ. Халӗ паллӑ: тилӗ чӑнах та урнӑ чирпе аптӑранӑ.
Хӗрарӑм ҫавӑн пек хӑвӑрт ҫуратассине шутламан-тӑр. Вӑл васкавлӑ медпулӑшӑва утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 19 сехет те 45 минутра шӑнкӑравланӑ. Хӑй – Етӗрне районӗнчен.
Хӗрарӑм тухтӑрсене кӗтсе илеймен – мунчарах ҫӑмӑлланнӑ. Вӑл 5-мӗш ачине кун ҫути кӑтартнӑ. Тухтӑрсем ҫул ҫинче хӗрарӑмӑн тӑванӗсемпе телефонпа калаҫсах тӑнӑ, мӗн тумаллине вӗрентнӗ.
Сӑмах май, кӑҫал экстреннӑй медицина ӗҫченӗсем 15-мӗш ҫавнашкал хӗрарӑма пулӑшнӑ.
Ҫӗршыври паллӑ рэпер тата видеоблогер, Моргенштерн, хӑйӗн хӗрӗпе Диаларӑпа Чӑваш Ен урлӑ иртнӗ чухне Етӗрне районӗнчи ял ятне асӑрханӑ. «Сучково» текен чарӑнура унӑн хӗрӗ тӗрлӗ майлӑ тӑрса сӑн ӳкерӗннӗ.
Моргенштерн — Алишер Валеевӑн хушма ячӗ. Вӑл «Ютубра» «Morgenshtern» каналти «Изирэп» проектпа палӑрнӑ. Алишер 1998 ҫулта Ӗпхӳре ҫуралнӑ.
Сучково — Етӗрне ҫывӑхӗнчи поселок. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче Етӗрне ял тӑрӑхӗн администрацийӗ хӑйӗн ялӗсемпе паллаштаракан хыпара ӗненсен, Сучково поселокӗнче пӗтӗмпе те 9 кил ҫеҫ.
Александр Химушин паллӑ этнофотограф ЮНЕСКОн штаб-хваттерӗнчи курава хатӗрленнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: «The World in Faces» куравра 170 ӗҫпе паллашма май килӗ. Унта тӗнчен тӗрлӗ кӗтесӗнче пурӑнакансем ҫынсемпе паллаштарӗҫ. Таймырпа Ҫӗнӗ Гвинейӑри Папуаран тытӑнса Етӗрне районӗнчи Орапакасси таранах. Утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче уҫӑлнӑ курава Тӗнчери тӗп халӑхсен чӗлхисен пӗтӗм тӗнчери вунӑҫуллӑхне (кун пирки Пӗрлештернӗ Нацисен организацийӗн Ассамблейи хӑйӗн 74-мӗш сессийӗнче йышӑннӑ. Ҫав тапхӑра 2022 ҫултан 2032 ҫулччен тесе йышӑннӑ) халалланӑ.
Курав авторӗ Александр Химушин юлашки 9 ҫулта тӗнчери 85 ҫӗршывра пулнӑ. Пӗлтӗрхи ҫулла вӑл Чӑваш Ене килсе ҫитнӗ.
Курав уҫнӑ чухне чӑваш наци юррисем шӑранна. Вӗсене «Diva Ethno Future Sound» ушкӑн янӑратнӑ. Этно-ушкӑнӑн ертӳҫи — Руслан Соловьев музыкант. Вӑл Чӑваш Енре ҫуралнӑ, халӗ Мускавра пурӑнать. Вӑл хӑйӗн маттур та пултаруллӑ, талпӑнуллӑ та ӑста ушкӑнӗпе чӑваш халӑх юррисене ҫӗнӗлле янӑратать.
Чӑваш Енре кӑҫал кӑрлач уйӑхӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗччен республикӑра 4489 ача ҫуралнӑ. Вӗсенчен 2298-шӗ – арҫын ача, 2191-шӗ – хӗрача.
Чӑваш Енре ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 100 йӗкӗреш ҫут тӗнчене килнӗ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 8 мӑшӑр нумайрах.
Ытларах йӗкӗрешсем Шупашкарта ҫуралнӑ: 58 мӑшӑр. Ҫӗнӗ Шупашкарта 12 йӗкӗреш ҫуралнӑ. Канаш, Улатӑр хулисенче 6-шар йӗкӗреш, Муркаш тата Шупашкар районӗсенче 4-шар йӗкӗреш ҫут тӗнчене килнӗ. Патӑрьел, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне районӗсенче, Ҫӗмӗрлере 2-ше йӗкӗреш ҫуралнӑ.
Пӗлтӗр ЧР Ял хуҫалӑх министерстви наркӑмӑшлӑ пултӑранпа кӗрешмешкӗн хыснаран 9 миллион тенкӗ уйӑрасси пирки каланӑччӗ. Ҫавна май ятарлӑ бригадӑсем йӗркелеме палӑртнӑ.
Бригадӑсене хӳтӗлев костюмӗсемпе, химикатсемпе, хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтерме палӑртнӑччӗ. Анчах ку таранччен наркӑмӑшлӑ пултӑранпа кӗрешекен ятарлӑ бригадӑсем пирки сас-хура ҫук-ха.
Етӗрне районӗнче вара ҫынсем хӑйсем наркӑмӑшлӑ курӑка пӗтерме тухнӑ. Вӗсем нимӗнле ятарлӑ тум та тӑхӑнман, аллисенче – ҫава тата кӗреҫе.
Александр Химушин паллӑ этнофотограф ЮНЕСКОн штаб-хваттерӗнчи курава хатӗрленет.
«The World in Faces» куравра 170 ӗҫпе паллашма май килӗ. Унта тӗнчен тӗрлӗ кӗтесӗнче пурӑнакансем ҫынсемпе паллаштарӗҫ. Таймырпа Ҫӗнӗ Гвинейӑри Папуаран тытӑнса Етӗрне районӗнчи Орапакасси таранах.
Кӑшӑлвируса пула ҫул ҫӳреме май килмен вӑхӑтра этнофотографа тусӗсем Чӑваш Ене чӗнсе илнӗ. Шупашкарта вӑл Наци музейӗнче тата Кӗмӗл управҫӑра пулса курнӑ. Унтан «Мир в лицах» (чӑв. Тӗнче сӑнӗсем) фотопроект сӑнарӗсене шырама районсем тӑрӑх тухса кайнӑ.
«Кунта питӗ лайӑх ҫынсем. Ӑшшӑн кӗтсе илчӗҫ. Эпир ялта тата Сӑр юханшывӗн хӗрринче пулса куртӑмӑр», — каласа кӑтартнӑ Александр Химушин.
Парижра Юлия Еремкина чӑваш фольклор управҫине мӑнукӗпе Настя Морозовӑпа тата Дарина Богоявленскаяна кӑтартӗҫ. Даринӑна «Ясна»этнокомплексра ӳкерсе илнӗ.
Етӗрне районӗнчи Атликасси ялӗнче пурӑнакан арҫын пушарта сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑ та пульницӑна лекнӗ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Пушар ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, ӗнер, ирхи 3 сехет ҫурӑра пулнӑ. Атликассинче пурӑнакан 88 ҫулти арҫыннӑн килӗнче пушар тухнӑ. Унӑн холодильникӗ ҫунса кайнӑ. Ҫавӑн пекех кухньӑри отделка сиенленнӗ.
Кил хуҫи сӗрӗмпе наркӑмашланнӑ. Ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
+1.8 °C